واضح است که سرعت رشد و چالش هایی که استارتاپ ها از ابتدا تا انتها با آن روبرو می شوند به شرکت، صنعت و عوامل خاص بازار بستگی دارد. در واقع استارتاپ ها بسیار متنوع و پیچیده هستند، بنابراین هر سازمانی الگوی توسعه خاص مربوط به خود را دارد و با این واقعیت سازگار است که شرکت ها به اندازه مساوی رشد نمی کنند و مشکلات مشابهی در طول دوره توسعه زندگی خود طی نمی کنند. همچنين محققان معتقدند پیشنهاد یک مدل چرخه عمر جهانی برای شرکت ها آسان نیست، درواقع، هیچ توافقی در مورد تعداد و نوع شناسی این مراحل وجود ندارد.
با توجه به اينكه پيشنهاد يك مدل چرخه عمر جهاني براي شركت ها آسان نيست و مدل هاي مختلفي براي توصيف چرخه عمر استارتاپ ها وجود دارد در اين مقاله براي توصيف چرخه عمر از نظر توسعه كسب و كار مدل مورد استفاده در وب سايت www.business2community.com را توصیف می کنیم.
اگر محور عمودی، توسعه کسب و کار و محور افقی، زمان باشد نمودار چرخه عمر کسب و کار به صورت شکل زیر قابل بيان خواهد بود.
هر کدام از مراحل دارای خصوصیات و چالش هایی به شرح زير مي باشند:
مرحله شكل گيري ايده(Seed)
مرحله شكل گيري ايده، آغاز چرخه عمر کسب و کار می‌باشد و در این مرحله ممكن است ایده و یا شاید یک نمونه اولیه وجود داشته باشد كه این ایده نیاز به آزمایش شدن دارد. هنگام آزمایش ایده کسب و کار، كارآفرينان ممکن است تحقیقاتی در مورد صنعت انجام دهند و بازخورد نظرات دوستان، وابستگان، همکاران یا سایر متخصصان صنعت را جمع آوری کنند و به دنبال تامین مالی هستند تا بتوانند بر پروژه مورد نظر خود تمرکز کنند. در اين مرحله مدل كسب و كار ايده كارآفرينان تا حدود زيادي تكميل شده و قابل ارائه در قالب يك برنامه كسب و كار جامع مي‌باشد. به عنوان مثال يك اپليكيشن تاكسي آنلاين را در نظر بگيريد كه در اين مرحله در حال تيم سازي مي‌باشند و يا اگر نمونه اوليه ايي كه در اين مثال همان اپليكيشن مي‌باشد را داشته باشند، قصد دارند محصول خود را به بازار معرفي كنند و آن را با كاربران متناسب نمايند كه براي اين كار 10 الي 20 نفر اپليكيشن را تست مي‌كنند و بازخورد نظراتشان جمع آوري مي‌شود.
در مرحله شكل گيري ايده در واقع ارزشی به صورت نقدی وجود ندارد، اما پتانسیلی برای آن ایده وجود دارد که کارآفرین زمان و پول خود را در آن سرمایه گذاری می کند.
مرحله استارتاپ(Startup)
در مرحله استارتاپ كارآفرينان به این نتیجه رسیده اند که ایده آنها ارزش پیگیری کردن دارد و یک کسب و کار قانونی ایجاد می‌کنند. توسعه محصولات و خدمات را به پایان رسانده اند و شروع به بازاریابی و فروش مي‌كنند. در طول این مرحله با توجه به بازخوردهای اولیه مشتریان و تقاضای بازار، محصولات خود را ارتقا می‌دهند. برای اطمینان از سودآوری نیاز به یادگیری و تنظیم کردن مدل کسب و کار مطابق با انتظارات مشتری خود دارند. با تطبیق کردن مدل کسب و کار می‌توانند کسب و کار خود را در مسیر درست تنظیم نمایند. در اين مرحله درآمد عملیاتی منفی یا بسیار کم است. به عنوان مثال تيم اپليكيشن تاكسي آنلاين در طول اين مرحله به دنبال اين هستند كه اپليكيشن خود را با جامعه بزرگتري متناسب نمايند.
مرحله رشد اوليه(Early Growth)
زماني يك كسب و كار از مراحل شكل گيري ايده و استارتاپ وارد رشد اوليه مي‌شود كه محصول یا خدمت آن بازار خود را پیدا کرده باشد، در واقع كسب و كار در حال حاضر در مرحله رشد یا بقا می‌باشد، به طور مداوم ایجاد درآمد می‌کند و مشتریان جدید اضافه می‌کند. این درآمدهای تکراری به عنوان کمک هزینه برای پرداخت هزینه‌های عملیاتی می‌باشد و فرصت‌های جدیدکسب و کار ایجاد می‌کند. در این مرحله شما به تنظیم یک مدل خوب کسب و کار و پیاده‌سازی روش‌های اثبات شده، مدل فروش، مدل بازاریابی و مدل عملیاتی قبل ازگسترش سرمایه‌گذاری خود برای بازار انبوه نیاز دارید.
مرحله رشد سريع(Rapid Growth)
در مرحله رشد سريع شرکت پر رونق شده است و حضور خود را در صنعت مستحكم کرده است. اکنون به مرحله ای رسیده اند که تجارت آنها گسترش می یابد و می توانند ریشه های این کسب و کار را در بازار های جدید و کانال های توزیع گسترش دهند.
برای اینکه شروع به سرمایه گذاری موفق در کسب و کار خود نمايند، باید سهم بزرگتری از بازار را جذب و درآمد جدیدی کسب كنند. بنابراین کسب و کار آنها رشد سریع در درآمد و جریان نقدی را تجربه خواهد کرد. در این مرحله از مزایای مدل فروش، مدل بازاریابی و مدل عملیاتی که از مرحله رشد اوليه بدست آمده است استفاده می کنند.
مرحله بلوغ(Maturity)
شركت در كسب و كار تا حدودي موفق شده و در صنعت شناخته شده است. در مرحله نهایی چرخه عمر کسب و کار، کسب وکار دارای حضور غالب در بازار است و هنوز هم در حال رشد مي باشد، اما نه به میزان قابل توجهی که قبلا تجربه کرده است. در مرحله بلوغ باید تصمیم گرفت که قدمی به سمت مرحله توسعه برداشت و یا به یک استراتژی خروج احتمالی فکر كرد.
در مرحله بعد شركت هاي در حال رشد به شركت هاي بالغ تبدیل می شوند که نرخ رشد آنها در درآمد و سود نزدیک به نرخ رشد اقتصاد است. در این مرحله عمده ارزش شرکت از سرمایه گذاری هایش بدست می آید و صورت های مالی بیشتر در این مرحله کارا هستند. رشد درآمد ثابت است و حاشیه سود به یک الگو رسیده است و پیش بینی جریان نقدی و سود خالص را راحت تر می کند.
منابع
-Passaro, R., Quinto, I., & Rippa, P. The start-up lifecycle: an interpretative framework proposal.
-Phelps, R., Adams, R., & Bessant, J. (2007). Life cycles of growing organizations: A review with implications for knowledge and learning. International Journal of Management Reviews, 9(1), 1-30.
-Salamzadeh, A. (2015). New venture creation: Controversial perspectives and theories. Economic Analysis, 48(3-4), 101-109.
-Damodaran, A. (2009). The dark side of valuation: Valuing young, distressed, and complex businesses. Ft Press.
-Chen, s. “What Are The Stages of a Business Lifecycle and Its Challenges?,” Retrieved from: https://www.business2community.com/strategy/stages-business-lifecycle-challenges-0798879
